maandag 4 november 2013

Gouden Boekjes

Het is dit jaar 60 jaar geleden dat de eerste zes Gouden Boekje verschenen, o.a. "Pietepaf het circushondje", "Plofje De Olifant en "Vijf Brandweermannetjes" Het waren in den beginne van oorsprong Amerikaanse uitgaven die door o.a. Annie M.G. Schmidt zijn vertaald naar het Nederlands.

Op 1 oktober 1942 verschenen de Little Golden Books in Amerika, voor 25 cent per boekje, ouders kochten ze meteen. Keerzijde van de lage prijs was dat het ook argwaan wekte, sommige winkels weigerde ze te verkopen. De makers van de Gouden Boekjes ontvingen niet altijd erkenning bij de gevestigde jeugdboekenschrijvers en recensenten. Desondanks bleven de boekjes razend populair

Het duurde tot 1953 voordat de boekjes in Nederland verkrijgbaar waren. Uitgeverij De Bezige Bij had al in 1949 een overeenkomst met de oorspronkelijke uitgeverij, maar het zou nog 4 jaar duren voor de financiering rond was en het papier en de kleurdruktechnieken beschikbaar waren in Nederland.

Han Hoekstra selecteerde de verhaaltjes, Annie M.G. Schmidt vertaalde ze. Er waren toen al honderden Amerikaanse boekjes en werden de pareltjes uitgekozen voor de Nederlandse markt, ze gaven de Amerikaanse wereld weer en de dingen waar wij in het naoorlogse Nederland zo naar verlangden.

De boekjes worden nog steeds verkocht, nu uitgegeven door uitgeverij Rubinstein, en lijken tijdloos, maar zijn wel degelijk hier en daar aangepast. Het boekje "Sambo Het Kleine Zwarte Jongetje" dat ook in Nederland verschenen is, veroorzaakte verzet vanuit de Afro-Amerikaanse burgerrechtenbeweging, hoewel een positief boekje over een jongetje dat een tijger te slim af is, vonden de zwarte Amerikanen dat Sambo een clichébeeld bevestigde. Vagelijk kan ik me herinneren dat een soort gelijke discussie hier onlangs ook gevoerd is....
Andere boekjes rijmden niet meer met de veranderde moraal en werden ook uit de verkoop gehaald.

Heden ten dage worden er oorspronkelijk Nederlandse boekjes gemaakt, het boekje "Rico Is Niet Bang" is het eerste Nederlandse Gouden Boekje wat in Amerika verschijnt als "Rico The Brave Sock Monkey"
En zo is de cirkel weer rond.









Geen opmerkingen:

Een reactie posten